بیت کوین: هر آنچه در مورد این ارزدیجیتال باید بدانید

مهم‌ترین مسئله در مورد بیت کوین این است که این ارز دیجیتال محدودیت 21 میلیون واحدی دارد! به بیانی ساده‌تر یعنی بعد از استخراج 21 میلیون سکه، دیگر امکان استخراج بیت کوین وجود نداشته و به انتها می‌رسد. بیت کوین بسیاری از ویژگی‌های ارزهای فیزیکی را دارد، با این تفاوت که آنی و بدون مرز بین افراد قابل جابجایی است.

ارز دیجیتال بیت کوین در بستر اینترنت به کمک رایانه‌های پیشرفته و با قدرت پردازش بسیار بالا، در نتیجه حل معادلات ریاضیاتی بسیار پیچیده استخراج می‌شود

خرید بیت کوین به طور قطع یکی از اولین گزینه‌هایی است که برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال مورد بررسی قرار می‌گیرد. قیمت بیت کوین بر قیمت ارزهای دیجیتال تأثیر بسیار زیادی دارد و به همین خاطر اغلب تحلیلگران بازار ارزهای دیجیتال برای دست یافتن به درک بهتری از بازار ارزهای دیجیتال قیمت بیت کوین را تحلیل می‌کنند.

تاریخچه  افت و خیزهای قیمت بیت کوین

تحلیل تکنیکال بیت کوین نشان می‌دهد که پتانسیل بالایی دارد و امروزه با ارزش‌ترین ارز دیجیتال به شمار می‌آید، اما در آغاز این چنین نبود. روزگاری قیمتش تنها 0.08 دلار بود و کارش به جایی رسید که در سال 2021 تا 68000 دلار بالا رفت. این ارز در سال 2009 به دست فردی ناشناس با لقب ساتوشی ناکاموتو رونمایی شد. هنوز هیچکس از هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو خبر ندارد و حتی نمی‌توان گفت که او تنها یک نابغه بوده یا ساتوشی ناکاموتو نام یک گروه مخفی است. ناکاموتو در اکتبر ۲۰۰۸ مقاله‌ای منتشر کرد که بیت کوین را یک ارز رمزگذاری شده برای معاملات همتا به همتا معرفی می‌کرد. در ژانویه ۲۰۰۹ اولین واحد رمزنگاری بیت کوین منتشر شد و تا سال ۲۰۱۰ با سایر توسعه‌دهندگان همکاری کرد. تقریباً در همین زمان بود که او تمامی سورس کد و مستندسازی شبکه را به گاوین اندرسون منتقل کرد و چندین دامنه مرتبط را به اعضای مختلف بیت کوین انتقال داد و خود از پروژه کنار کشید. او پیش از ناپدید شدن تمامی اصلاحات خود را روی کد منبع انجام داده بود.  در حقیقت بسیاری از اتفاقات مانند تغییرات شبکه، نوسانات شدید قیمت بیت کوین و… بدون حضور خالق بیت کوین در کنار پروژه رخ داده است.

در جولای سال 2010، بیت کوین با قیمت 0.0008 دلار معامله می‌شد و در پایان ماه به 0.08 دلار افزایش یافت. پس از آن عملکرد نسبتاً ثابتی داشت و با شیبی ملایم به محدوده 10 دلاری پا گذاشت.

در آوریل 2013 اولین جهش مهم و کلان برای بیت کوین رخ داد و قیمت به 250 دلار رسید. در این دوره قیمت بیت کوین دائم در حال نوسان بود. در پایان سال 2013 بیت کوین توانست به اوج قیمتی جدیدی برسد: 1164 دلار.

بین سال‌های 2014 تا 2015 رکود و نوسان باعث شد شعلۀ قیمت پایین بیاید و در اکتبر 2015 به 245 دلار کاهش یافت. سال 2016 شروع افزایش قیمت پایدار بیت کوین بود؛ به طوری که سال را با 422 دلار آغاز کرد و با 959 دلار پایان داد. مقبولیت این ارز دیجیتال در سال 2017 افزایش یافت و به اعتبارش افزود. معرفی ارزهای دیجیتال جدید و مطرح شدن بیت کوین در رسانه‌های اجتماعی باعث شد قیمت این رمزارز 1729 درصد افزایش یابد و در دسامبر به حوالی 19000 دلار برسد. اما نوسانات بیت کوین همچنان پابرجا بود و مجدداً تا مرز 3000 دلار سقوط کرد. برخی با استناد به این سقوط تاریخی استدلال کردند که این دارایی قابل‌اعتماد نیست و حبابی است که رسانه‌های شرکت‌های ذی‌نفع ایجاد کرده‌اند.

سال 2020 فرصتی بود که توانایی بیت کوین در مقابله با بحران مالی ناشی از کرونا به آزمون گذاشته شود. با شروع سال 2020 و در پی شیوع همه‌گیری، قیمت بیت کوین 30 درصد کاهش یافت و به 4,841 دلار رسید، اما تحلیل تکنیکال بیت کوین نشان می‌داد که رشد عظیمی در راه است. پایین بودن قیمت، فرصتی برای خرید فراهم کرد و با بروز تورم و کاهش ارزش قدرت خرید ارز فیات، از این ارز دیجیتال استقبال بی‌سابقه‌ای شد. رالی بیت کوین آغاز شده بود و تمام سال ادامه یافت و در پایان سال به حوالی 30000 دلار رسید. افزایش قیمت بیت کوین در سال 2021 هم ادامه داشت و در نوامبر اوج قیمتی تاریخی ثبت کرد: 68649 دلار. پس از ثبت این اوج قیمت بیت کوین به سراشیبی نزول افتاد. بخش مهمی از افزایش قیمت در سال 2021 مربوط به انتشار خبر خرید 1.5 میلیون دلاری تسلا از بیت کوین بود و اعلام پذیرش آن به عنوان وسیله پرداخت. بخش دیگر نیز به رشد صنعت دیفای و رونق توکن‌های غیرمثلی (NFT) مربوط می‌شد. مقبولیت و پذیرش بیت کوین از سوی کسب‌و‌کارها عاملی است که قیمت را به بالا سوق می‌دهد و در این میان رشد متاورس هم بی‌تأثیر نبوده است. هرچند که بیت کوین توانست در جنگ میان روسیه و اوکراین به عنوان ابزار مالی مفیدی برای هر دو طرف نقش ایفا کند، اما مادامی که سایۀ ریسک تنش‌های بین‌المللی بزرگ‌تر وجود دارد، نمی‌توان به افزایش پایدار قیمت این ارز دیجیتال چندان دلخوش بود. از طرفی تنظیم‌گری و مقررات دولت‌ها مانع بزرگی بر سر اوج‌گیری مجدد ارزهای دیجیتال است.

بیت کوین سال 2022 را با قیمت 47,737 دلار شروع کرد اما به تدریج با افت بیشتر قیمت مواجه شد و تا 15,000 دلار نیز در ماه نوامبر ریزش داشت و به یک زمستانی رمزارزی فرو رفت.

سایت پیش‌بینی changelly.com قیمت بیت کوین را در تا پایان سال 2023 در محدوده 26,331 تا 31,166 دلار پیش‌بینی کرده است.

ساختار بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده که از نرم‌افزار و رمزنگاری نظیر‌به‌نظیر (P2P) بهره‌ می‌گیرد؛ یعنی ارتباط مستقیم و بدون واسطه میان دو کاربر عضو شبکه. تمامی تراکنش‌ها و کپی‌های آن در یک دفتر کل عمومی به نام بلاکچین ثبت و در سرورهای سراسر جهان نگهداری می‌شود. هر فرد می‌تواند از طریق یک رایانه، یکی از همین سرورها را راه‌اندازی کند که اصطلاحاً به آن نود (Node) گفته می‌شود. از طریق اجماع میان نودها، تراکنش تأیید و بلاک ساخته می‌شود و با اضافه شدن بلاک‌ها بلاکچین شکل می‌گیرد. شبکه بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده که با انگیزه دریافت پاداش، کاربران را به مشارکت در ساخت این زنجیره ترغیب می‌کند.

ساتوشی چیست؟

در جهان فقط 21 میلیون بیت کوین وجود دارد، برای اینکه این مقدار ارز دیجیتال بتواند به صورت موثر و کارآمد در معاملات تجاری استفاده شود، هر واحد آن را به قسمت ‌های کوچکتری تقسیم می‌ کنند. آیا می‌دانید کوچکترین واحد رمز ارز بیت کوین چیست؟ کوچکترین واحد بیت کوین ساتوشی نام دارد و هر بیت کوین به هشت رقم اعشار (100 میلیونیم یک بیت کوین) تقسیم می شود. هر 0.00000001 بیت کوین به افتخار بنیانگذار بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، در اقتصاد جهانی یک ساتوشی نامیده می ‌شود.

استخراج بیت کوین چیست و چگونه انجام می شود؟

استخراج بیت کوین فرایند محاسباتی است که از سوی ماینرها انجام می‌شود. این فرایند تراکنش‌ها را تائید کرده، بلوک جدید ایجاد می‌کند و بیت کوین‌های جدیدی را به چرخه اضافه می‌کند. استخراج کنندگان بیت کوین به خاطر تائید تراکنش‌ها پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش هر 4 سال یک بار نصف می‌شود. تقریباً زمانی که پاداش استخراج بیت کوین نصف شده، قیمت بیت کوین افزایش چشمگیری را تجربه می‌کند.

روش نگهداری

ارز بیت کوین مشابه سایر رمز ارزهای موجود در بازار، قابلیت ذخیره‌سازی طولانی‌مدت یا کوتاه‌مدت در کیف پول را دارد. بهترین کیف پول‌ها جهت نگهداری این ارز دیجیتال عبارت اند از:

کیف پول سخت‌افزاری: لجر نانو اس (ledger nano s)، لجر نانو ایکس (ledger nano x)، ترزور (Trezor).

کیف پول نرم‌افزاری: تراست ولت (Trust Wallet)، متامسک (Meta Musk)، اتمیک ولت (Atomic Wallet).

امنیت شبکه بیت کوین چگونه تامین می‌شود؟

بیت کوین دارای یک شبکه توزیع شده با بیش از ده هزار نود در سراسر جهان است که بر اساس مدل اجماع اثبات کار (PoW) فعالیت می‌کند. تعداد بالای نودهای این شبکه به نوعی تضمین‌کننده امنیت آن است. به طوری که برای هک کردن این شبکه باید کنترل ۵۱٪ توان شبکه در اختیار مهاجمین قرار بگیرد که با توجه به پراکندگی و تعداد بسیار زیاد نودهای آن، امروزه وقوع این اتفاق امری بعید است.

چه مقدار ارز بیت کوین (BTC) در گردش است؟

برای بیت کوین هیچ رویداد عرضه اولیه ای صورت نگرفته و هیچ کوین آن از قبل استخراج و یا بین بنیان‌گذاران آن توزیع نشده است. در حال حاضر از مجموع ۲۱ میلیون بیت کوین موجود، بیش از ۱۹ میلیون آن در گردش است.

کوین‌های جدید طی فرآیندی به نام «ماینینگ» ایجاد می‌شوند و ماینرها به عنوان جبران هزینه منابع محاسباتی خود، آن را پاداش دریافت می‌کنند. در لحظه راه‌اندازی بیت کوین، پاداش استخراج هر بلاک ۵۰ بیت کوین بود. این تعداد هر چهار سال طی رویدادی به نام «هاوینگ» به نصف کاهش یافت به طوری که در سال ۲۰۲۰ پاداش استخراج هر بلاک به ۶.۲۵ بیت کوین رسید.

هاوینگ بیت کوین

پس از استخراج هر 210,000 بلاک، یا تقریباً هر چهار سال، پاداش بلوکی که به استخراج‌ کنندگان بیت ‌کوین برای پردازش تراکنش‌ ها داده می ‌شود به نصف کاهش می ‌یابد. به این اتفاق هاوینگ گفته می شود. این امر نرخ انتشار بیت کوین های جدید را به نصف کاهش می دهد. این روش بیت‌ کوین برای استفاده از تورم مصنوعی است که هر چهار سال یکبار نصف می ‌شود تا زمانی که تمام بیت‌ کوین‌ های در گردش آزاد شوند.

سیستم هاوینگ تا حدود سال 2140 ادامه خواهد داشت. در آن مرحله، ماینرها بابت پردازش تراکنش ‌ها، کارمزدی دریافت خواهند کرد که کاربران شبکه آن را پرداخت خواهند کرد. این هزینه ها تضمین می کند که ماینرها همچنان انگیزه استخراج و حفظ شبکه را دارند. ایده این است که رقابت برای این هزینه ها باعث می شود که پس از پایان نصف شدن، تعداد کمی باقی بمانند.

این نصف شدن بسیار مهم است زیرا با نزدیک شدن به عرضه محدود خود، کاهش دیگری در نرخ بیت کوین های جدید تولید می شود، حداکثر عرضه کل بیت کوین 21 میلیون است. تا اکتبر 2021، حدود 18.85 میلیون بیت کوین در گردش است و تنها حدود 2.15 میلیون بیت کوین باقی مانده است که از طریق پاداش های استخراج منتشر می شود.

در سال 2009، پاداش برای هر بلوک در زنجیره استخراج 50 بیت کوین بود. پس از نصف شدن اول، 25 و سپس 12.5 بود و سپس از 11 می 2020 به 6.25 بیت کوین در هر بلوک تبدیل شد. برای قرار دادن این موضوع در زمینه دیگری، تصور کنید اگر مقدار طلای استخراج شده از زمین هر چهار سال به نصف کاهش یابد، اگر ارزش طلا بر اساس کمیاب بودن آن باشد، «هاوینگ» تولید طلا در هر چهار سال، از نظر تئوری قیمت آن را بالاتر می‌برد.

همانطور که گفته شد این رویداد نرخ تورم بیت کوین و نرخ ورود بیت کوین های جدید را به نصف کاهش می دهد. دو هاوینگ قبلی با چرخه های رونق و رکود شدید که با قیمت های بالاتر نسبت به قبل از رویداد به پایان رسیده است، مرتبط است. بیت کوین آخرین بار در 11 می 2020، حدود ساعت 3 بعد از ظهر به نصف رسید.

دامیننس بیت کوین (BTC)

dominance یا دامیننس bitcoin به معنی میزان سهم ارز بیت کوین در کل بازار کریپتوکارنسی است. این سهم نشان می‌دهد که BTC چه درصدی از کل بازار را در میان دیگر ارزها در اختیار دارد. عدد این تسلط بر بازار با درصد نشان داده می‌شود. هم اکنون دامیننس بیت کوین 40.91 درصد است. با تحلیل دامیننس بیت کوین و بررسی کاهش یا افزایش آن متوجه می‌شوید که میزان سرمایه‌گذاری روی این ارز دیجیتال افزایش داشته یا کاهش یافته است.

کارکرد ارز دیجیتال بیت کوین

فناوری زیربنایی ارز دیجیتال بیت کوین، همانطور که گفته شد فناوری بلاک چین بوده که نوعی دفتر کل دیجیتال است. از آنجایی که این پول دیجیتال است، شما از نظر فیزیکی آن را مانند پول نقد در دسترس ندارید، بلکه از طریق کلید خصوصی مالک آن هستید. کلید خصوصی شما را قادر می سازد از بیت کوین استفاده کنید، بنابراین، حتما مطمئن شوید که کلید خصوصی را در مکانی امن ذخیره می کنید. به طور خلاصه، شما صاحب بیت کوین به شکل داشتن مجموعه ای از کلیدهای خصوصی منحصر به فرد هستید.

علاوه بر این، بیت کوین تحت چاپ اسکناس یا استخراج سکه نیست. کاملاً خودمختار بوده و تحت کنترل هیچ موسسه مالی، بانک یا حوزه قضایی نیست. علاوه بر این، به دلیل ناشناس بودن آن، جزئیات تراکنش یا جزئیات کاربر ثبت نمی شود.

مزایای بیت کوین عبارتند از:

بیت کوین مبتنی بر شبکه بلاک چین است. این شبکه به دلیل داشتن تعداد زیادی از کاربران، گسترده بودن شبکه و عدم امکان تغییر در داده‌های پیشین ثبت شده، محیطی امن و مناسب برای ثبت و نگهداری اطلاعات فراهم کرده و تقریبا غیرقابل هک شدن است.

از سوی دیگر برخلاف سیستم های مالی و پرداخت سنتی که در حال حاضر در بین مردم وجود دارد، استفاده از ارز بیت کوین به صورت غیرمتمرکز بدون نیاز به دخالت نهاد مرکزی مانند دولت و یا بانک مرکزی است و به همین دلیل کسی نمی ‌تواند برای فعالیت ‌های بیت کوین نظارت داشته یا در آن محدودیت ایجاد کند.

بیت کوین برای کشورهایی که با تحریم های اقتصادی مواجه هستند بسیار مفید و اثربخش خواهد بود زیرا با کمک این ارز دیجیتال می ‌توان به راحتی محدودیت ‌های ناشی از تحریم‌ها را خنثی نمود.

ذخیره سازی ارز دیجیتال بیت کوین علاوه بر کیف پول های آنلاین و داغ، در کیف پول‌های سخت ‌افزاری که به اینترنت وصل نمی‌شوند نیز امکان پذیر است که به این عمل ذخیره سرد گفته می ‌شود. در حالت ذخیره سرد امکان هک کردن کیف پول و به سرقت رفتن کوین‌ ها به صفر می ‌رسد.

در سیستم بلاک چین بیت کوین به دلیل عدم نیاز به حضور واسطه در انجام معاملات، یک سیستم پرداخت سریعتر و کم هزینه ‌تر به سراسر جهان ارائه می شود.

باتوجه به اینکه بیت کوین به وسیله هیچ دولت یا بانکی پشتیبانی نمی ‌شود، می ‌توان آن را با ارزهای سنتی مبادله نمود.

معایب ارز دیجیتال بیت کوین چیست؟

یکی از معایبی که می ‌توان به بیت کوین نسبت داد، ناشناخته بودن این ارز دیجیتال است. نوظهور بودن این ارز باعث شده است که بسیاری از دولت‌ ها نتوانند تصمیم بگیرند که بهترین واکنش در برابر بیت کوین چیست؟ در حال حاضر بسیاری از کشورها به مقابله با بیت کوین پرداخته‌ اند؛ در حالی که برخی نیز سعی می ‌کنند با شناخت بهتر این ارز دیجیتال و ظرفیت ‌هایی که دارد، نهایت سود ممکن را از آن به دست آورند.

طولانی بودن زمان تراکنش ها: در شبکه بیت کوین انجام تراکنش ها در حدود 10- 20 دقیقه طول می‌ کشد. این مدت زمان در مقایسه با مدت زمانی که باید صرف شود تا تراکنش در سیستم بانکداری فعلی (ارزهای فیات) انجام شود، بسیار کم و قابل چشم پوشی است؛ ولی امروزه کریپتوکارنسی‌هایی به بازار عرضه شده‌ اند که می ‌توانند تعداد بسیار بیشتری از تراکنش‌ ها را در مدت زمان کمتر انجام دهند؛ به همین دلیل امروزه دیگر مزیت زمان تراکنش بر بستر ارز دیجیتال بیت کوین یک کیفیت نسبی به حساب می ‌آید.

بیت کوین رقیب ارزهای دولتی محسوب می‌ شود؛ در ضمن ممکن است برای معاملات بازار سیاه، پولشویی و فعالیت‌ های غیرقانونی استفاده شود؛ در نتیجه دولت‌ ها ممکن است با تنظیم قوانین استفاده و فروش بیت کوین را ممنوع اعلام کنند.

نوسانات شدید: متاسفانه ارزهای دیجیتالی نوسان قیمت شدیدی از خود نشان می ‌دهند. همین ویژگی باعث شده است که سرمایه ‌گذاری بر روی ارز بیت کوین در کوتاه مدت ریسک بالایی داشته باشد. به عنوان نمونه در سال 2014 قیمت بیت کوین در یک روز 80٪ کاهش یافت.

مصرف زیاد برق هنگام استخراج ارز دیجیتال بیت کوین توسط ماینرها

صرافی‌ های ارزهای دیجیتال کاملاً مجازی هستند و مانند سایر سیستم‌های مجازی به وسیله هکرها، بدافزارها و اشکالات عملیاتی تهدید می ‌شوند. دارندگان ارز دیجیتال بیت کوین، اگر دارایی خود را در کیف پول های سرد یا سخت افزاری نگهداری کنند می توانند نسبت به خطر حمله هکرها آسوده خاطر باشند.

با توجه به اینکه همه معاملات بیت کوین دائمی و غیرقابل بازگشت هستند، هر گونه اشتباه یا سرقتی می‌تواند مشکل ساز شود؛ زیرا در شبکه بیت کوین هر معامله‌ای تنها در صورتی قابل برگشت است که شخصی که ارز دیجیتال را تحویل گرفته است، آن را دوباره پس بدهد.