با یک میلیارد دلار ارز، فقط70هزار خودرو وارد کشور می شود/ این تعداد چه دردی را دوا می کند؟
اظهارات این دو مقام اقتصادی کشور، مهر تاییدی است بر متوقف بودن ثبت سفارش خودرو در سال جاری. اینکه همتی از عبارت «گره کور» استفاده کرده و اینکه فرزین تازه در نیمه سال خبر از تخصیص یکمیلیارد ارز به واردات خودرو داده، معنایی جز متوقف بودن ثبت سفارش خودرو در سال جاری ندارد.
بههرحال طبق آنچه این دو مقام اقتصادی کشور عنوان کردهاند، یک میلیارد دلار به واردات خودرو – برای سال جاری – اختصاص یافته و قرار است با این اقدام، گره کور واردات باز شود و رقابت در بازار خودرو شکل بگیرد.اما آیا چنین اتفاقی رخ خواهد داد؟
نخستین ابهام این است که آیا یکمیلیارد دلار ارز وعدهدادهشده، واقعا به واردات خودرو در سال جاری اختصاص داده خواهد شد؟ این ابهام از این جهت است که وعده یکمیلیارددلاری قبلا نیز داده شده، اما به اجرا درنیامده است و اینکه این بار نیز اجرایی شود (بهویژه با در نظر گرفتن سیاست ریاضت ارزی کشور) محل تردید است. برخی فعالان عرصه واردات معتقدند نهایتا نصف رقم وعدهدادهشده، برای واردات خودرو در سال جاری تخصیص داده میشود. به گفته آنها، با ۵۰۰میلیون دلار، میتوان ۲۵هزار دستگاه خودرو – با متوسط قیمت ۲۰هزار دلار – وارد کرد. اگر متوسط قیمت را ۱۵هزار دلار در نظر بگیریم، امکان واردات نهایتا ۳۵هزار دستگاه خودرو در نیمه دوم امسال وجود دارد.
رقابت فراگیر در بازار خودرو؟
اما ابهام دیگر در مورد واردات وعده جدید سیاستگذار برای واردات خودرو، به موضوع رقابت در بازار مربوط میشود. وزیر اقتصاد میگوید دولت اجازه انحصار در هیچ حوزه و صنعتی را نمیدهد و همه صنایع باید با رقیب خارجی خود رقابت کنند. آنچه از این اظهارنظر همتی برمیآید این است که تصمیم ارزی جدید دولت برای واردات خودرو، منجر به رقابت در بازار خودرو خواهد شد و خودروسازان داخلی باید با رقبای خارجی رقابت کنند. اما آیا چنین اتفاقی رخ خواهد داد؟ آیا با سالی ۶۰ تا ۷۰ هزار دستگاه خودرو واردات میتوان در بازار کشور ایجاد رقابت کرد؟ برای پاسخ به این پرسش، با زبان آمار صحبت میکنیم. طبق اعلام سیاستگذار، قرار است در سال جاری یکمیلیون و ۷۰۰هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شود. اگر تعداد خودروهای سواری متعلق به دو خودروساز اصلی را ۱.۴میلیون دستگاه لحاظ کنیم، با این تعداد تولید، طبعا برای ایجاد رقابت در بازار باید با نسبت معینی خودرو وارد شود.
حالا فرض کنیم یکمیلیارد دلار وعدهدادهشده، همین امسال تخصیص پیدا کند. با متوسط قیمت ۲۰هزار دلار، میتوان نهایتا ۵۰هزار دستگاه خودرو در نیمه دوم امسال وارد کشور کرد. با احتساب ۲۰هزار دستگاه خودروی واردشده در نیمه نخست امسال، تعداد کل خودروهایی که در سال جاری وارد کشور میشوند، ۷۰هزار دستگاه خواهد بود. اگر متوسط قیمت را ۱۵هزار دلار در نظر بگیریم، امکان واردات حدود ۷۰هزار دستگاه خودرو به کشور در نیمه دوم سال وجود دارد. با احتساب ۲۰هزار خودروی واردشده در نیمه نخست سال، تعداد کل واردات در سال جاری به ۹۰هزار دستگاه میرسد. در این حالت، نسبت خودروهای تولید داخل به خودروهای وارداتی، حداقل یک به ۱۵ خواهد بود. به عبارت بهتر، به ازای هر ۱۵خودروی تولید داخل، یک خودرو وارد میشود.
آیا با این نسبتها میتوان به ایجاد رقابت فراگیر در بازار خودرو امید داشت؟